Assignment of community Health Nursing

Io, 😂😘

શહેર : જ્યાં મોટી સંખ્યામાં લોકોનો સમુદાય વસતો હોય એવું સ્થળ. ‘શહેર’ શબ્દનો પ્રારંભ ક્યારે અને કઈ રીતે થયો તેના વિશેની કોઈ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. અંગ્રેજી ભાષામાં તેને માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ‘city’ શબ્દ માટે એમ કહેવાય છે કે અંગ્રેજીભાષી લોકો ભેગા થઈને જ્યાં એકસાથે રહેતા એવા સ્થળને ‘શહેર-city’ તરીકે ઓળખવામાં આવતું. ભારતવર્ષમાં પ્રાચીન કાળથી ‘નગર’ તેનો પર્યાયવાચી શબ્દ રહ્યો છે.

આજે તો દુનિયાભરના જુદા જુદા દેશોમાં ‘શહેર’ શબ્દની વ્યાખ્યા જુદી જુદી રીતે કરાય છે, તેથી તેની આંતરરાષ્ટ્રીય ભૂમિકાએ સરખામણી કરવાનું મુશ્કેલ છે. જુદા જુદા દેશોએ ‘શહેર’ શબ્દની વ્યાખ્યા નક્કી કરવા જે બાબતોને ધ્યાનમાં લીધી છે તેને આધારે યુનોએ એવા દેશોને પાંચ જૂથમાં વિભક્ત કર્યા છે :

(i) એક જૂથ – જેમાં આવેલા દેશો વસાહતનું સ્થળ ઐતિહાસિક, રાજકીય અને વહીવટી સ્થાનને આધારે શહેર છે કે નહિ તે નક્કી કરે છે.

(ii) બીજું જૂથ – જે તે સ્થળને શહેર ગણવા માટે વસ્તીના ચોક્કસ કદને લક્ષમાં રાખે છે; ઉદા., ભારતમાં 5,000 કે તેથી વધુ વસ્તી ધરાવતા સ્થળને શહેર તરીકે ઓળખાવવામાં આવે છે.

ગગનચુંબી ભવનો, વિશાળ રાજમાર્ગો અને ગીચ વાહનવ્યવહાર – શહેરની લાક્ષણિકતાઓ

(iii) ત્રીજું જૂથ – જ્યાં ચોક્કસ પ્રકારની સ્થાનિક સ્વરાજ્યની વહીવટી સંસ્થા (ઉદા. નગરપાલિકા-મ્યુનિસિપાલિટી) હોય તો તે, જે તે સ્થળને શહેર ગણવું, ન ગણવું તે નક્કી કરે.

(iv) ચોથું જૂથ – વસાહતનાં સ્વરૂપ-સગવડો(પાણી-પુરવઠો, વીજળી, ગટરવ્યવસ્થા વગેરે)ને લક્ષમાં રાખીને તેનો દરજ્જો નક્કી કરે.

(v) પાંચમું જૂથ – કેટલાક દેશો જે તે સ્થળે ચાલતી પ્રવૃત્તિને ધ્યાનમાં લે છે; ઉદા., ભારતમાં જે તે સ્થળને શહેર કહેવા માટે ત્યાંની 75 % પુરુષવસ્તી બિનખેતીકીય વ્યવસાયોમાં રોકાયેલી હોવી જરૂરી છે.

આમ દરેક દેશના વસ્તી-ગણતરી-એકમે ત્યાંની સ્થાનિક પરિસ્થિતિ અનુસાર શહેર કોને કહેવું તે બાબત નક્કી કરી છે; તેમ છતાં દેશભેદે પરિસ્થિતિ જુદી જુદી હોવાથી દુનિયાભરના બધા દેશો માટે સમાન વ્યાખ્યા બાંધવી મુશ્કેલ છે.

ભારતના વસ્તી-ગણતરી એકમોએ કેટલાંક ધોરણો (norms) બાંધી ‘શહેર’ શબ્દની સમજ આપતાં જણાવ્યું છે કે વસાહતની વસ્તી 5,000 કે તેથી વધુ હોવી જોઈએ, વસ્તીગીચતા દર ચોકિમી. મુજબ 400 કે તેથી વધુ હોવી જોઈએ, 75 % પુરુષવસ્તી ખેતી સિવાયની અન્ય આર્થિક ઉપાર્જનવાળી પ્રવૃત્તિઓમાં રોકાયેલી હોવી જોઈએ, તથા તે સ્થળના સ્થાનિક વહીવટ માટે નગરપાલિકા કે મ્યુનિસિપલ કૉર્પોરેશન જેવી સંસ્થા વહીવટ કરતી હોય એવા સ્થળને શહેર તરીકે ઘટાવી શકાય.

આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણે શહેરી વસાહતોની સરખામણી થઈ શકે તે માટે યુનોએ સૂચન કર્યું છે કે શહેરી વસાહતના આંકડા પ્રમાણિત ધોરણે દર્શાવવા. પરિણામે ઘણા દેશોએ તેમની શહેરી વસાહતોને વસ્તીના કદને આધારે નીચે મુજબના જુદા જુદા વર્ગોમાં વહેંચી છે :

ભારતમાં શહેરી દરજ્જાનું વર્ગીકરણ

દરજ્જો	વસ્તીનું કદ	શહેરોની સંખ્યા(1991 મુજબ)
વર્ગ-1	1 લાખથી વધુ	300
વર્ગ-2	50,000થી 99,999	345
વર્ગ-3	20,000થી 49,999	944
વર્ગ-4	10,000થી 19,999	1,171
વર્ગ-5	5,000થી 9,999	739
વર્ગ-6	5,000 કરતાં ઓછું	198

1991ની વસ્તીગણતરી અનુસાર, ભારતમાં વર્ગ 4નાં શહેરોની સંખ્યા સૌથી વધુ હતી, જ્યારે વર્ગ 6નાં શહેરોની સંખ્યા સૌથી ઓછી હતી.

યુ.એસ.માં વિવિધ પરિબળોને આધારે જે શહેરો, શહેરનો દરજ્જો પામ્યાં છે તેમને નીચે જણાવેલ આઠ પ્રકારોમાં વહેંચવામાં આવ્યાં છે :

યુ.એસ.માં શહેરી દરજ્જાનું વર્ગીકરણ જે તે સ્થળે ચાલતી પ્રવૃત્તિ પર આધારિત છે : (i) છૂટક વેપાર, (ii) જથ્થાબંધ વેપાર, (iii) પેદાશી ઉત્પાદન, (iv) ખનનકાર્ય, (v) પરિવહન, (vi) મનોરંજન, (vii) શૈક્ષણિક અને (viii) મત્સ્યપ્રવૃત્તિ.

પ્રાચીન સમયમાં વિકસેલાં કેટલાંક શહેરો તેમનાં નામ, વિસ્તાર અને સમયગાળા સહિત નીચે મુજબ છે :

શહેર	વિસ્તાર	સમયગાળો (ઈ. પૂ./ઈ. સ.)
લાગાશ (Lagash), ઉર (Ur), ઉરુક (Uruk)	મેસોપોટેમિયા	4000-3500 ઈ. પૂ.
મેમ્ફિસ, થેબિસ  ઇજિપ્ત	(મિસર)	3000 ઈ. પૂ.
મોહેં-જો-દડો, હડપ્પા	સિંધુ	3000-2250 ઈ. પૂ.
ચેંગ-ચોન, એનયાંગ	ચીન	2000 ઈ. પૂ.
કુઝકો (Cuzco) તિહવાનાકો (Tihuanaco)	મધ્ય ઍન્ડીઝ	500 ઈ. પૂ.
તિઓતિહૉકૅન (Teotihuacan)	મધ્ય અમેરિકા (Mesoamerica)	1000 ઈ. સ.
સાગામુ, ઓવો, નૈર્ઋત્ય	નાઇજિરિયા	1000 ઈ. સ.

નીતિન કોઠારી

Immunization shedual

Hello readers !

Vaccine : T. T- 1 Early pregnancy

                 T .T -2 

                  T.T - Booster 

TT-1               : Early pregnancy

 TT-2              :    4 Weeks after TT -1 

                     

TT - Booster : If received 2 TT dose in a                              pregnancy within the last 3                             yre   

Dose              : 0.5 ml 

Route           : Intra - muscular 

Site                 upper Arm

Full   from      :     Tetanus Toxic

Uses                Tetanus vaccine, also known as tetanus toxoid (TT), is a toxoid vaccine used to prevent Tetanus . During childhood, five doses are recommended, with a sixth given during adolescence.

BCG                : At birth or as early possible

                          till one year of age   

  

Dose              : 0.5 ml 

Route           : Intra  - dermal 

Site                 Left upper Arm

Full form        Basil Carmet Guerin

What is vaccine Busis Carmet gurinchi ? 

         BCG vaccine provides immunity or protection against tuberculosis (TB). The vaccine may be given to persons at high risk of developing TB.( BCG રસી ટ્યુબરક્યુલોસિસ (ટીબી) સામે રોગપ્રતિકારક શક્તિ અથવા રક્ષણ પૂરું પાડે છે. ટીબી થવાનું જોખમ ધરાવતા લોકોને રસી આપવામાં આવી શકે છે.) 

# Characteristic of BCG Vaccine .

Each year, more than 100 million newborns around the world receive vaccinations against Mycobacterium tuberculosis, or TB, which infects about one-quarter of the world's population. Facilities across the world produce several different formulations of these vaccines, known as Bacille Calmette Guérin (BCG) vaccines. These are given interchangeably, yet new research from the Precision Vaccines Program at Boston Children's Hospital calls that practice into question.

The study, published in the journal Vaccine, shows that BCG vaccines vary widely in their characteristics, including their ability to activate cytokines, potent elements of the immune system response.

# Hepatitis B - Birth dose :  At birth or as serly as possible within 24 hours.

Dose              : 0.5 ml 

Route           : Intra - muscular 

   Site            : Antero - lateral side of mid 

                         thigh.

Full   from : oral polio vacycine

About   uses oral polio vaccine :

             

Oral poliovirus vaccines (OPV) are the predominant vaccine used in the fight to eradicate polio.  There are different types of oral poliovirus vaccine, which may contain one, a combination of two, or all three different serotypes of attenuated vaccine. Each has their own advantages and disadvantages over the others.

(ઓરલ પોલિઓવાયરસ રસીઓ (OPV) એ પોલિયોને નાબૂદ કરવાની લડાઈમાં વપરાતી મુખ્ય રસી છે. મૌખિક પોલિઓવાયરસ રસીના વિવિધ પ્રકારો છે, જેમાં એક, બેનું મિશ્રણ અથવા એટેન્યુએટેડ રસીના ત્રણેય અલગ અલગ સેરોટાઈપ હોઈ શકે છે. દરેકના પોતાના ફાયદા અને ગેરફાયદા છે.)

What is oral vaccine ? 

         CDC recommends that all children get polio vaccine to protect against polio, or poliomyelitis, as part of the series of routine childhood vaccines. Inactivated polio vaccine (IPV) is the only polio vaccine that has been given in the United States since 2000. IPV is given by shot in the leg or arm, depending on the patient’s age. Oral polio vaccine (OPV) is used in other countries.

   #   Characteristic of oral polio  Vaccine .

           

     OPV consists of a mixture of live attenuated poliovirus strains of each of the three serotypes, selected by their ability to mimic the immune response following infection with wild polioviruses, but with a significantly reduced incidence of spreading to the central nervous system

Pentavalent 1,2 & 3 :At weeks, 10weeks & 

                                    14 weeks

Dose :      0.5 ml

Route           : Intra - muscular 

   

   Site            : Antero - lateral side of mid 
                         thigh.

                

Full form       : pentavalent 1,3 & 3

About uses pentavalent 1,2 & 3

 This vaccine is used to prevent a certain virus infection (rotavirus) in infants and young children. Rotavirus can cause fever, vomiting, and diarrhea. Although nearly all children become infected with this virus before they are 5 years old, some severe cases can lead to a dangerous (rarely fatal) loss of body fluids (dehydration). Most severe cases occur in children between 6 to 24 months old. This vaccine helps the body produce immunity (protection) to prevent infection with rotavirus or to lessen the severity of an infection. Like any vaccine, it may not fully protect your child from rotavirus, and it will not help if your child already has the virus. This vaccine does not prevent fever, vomiting, or diarrhea from other causes.

( આ રસીનો ઉપયોગ શિશુઓ અને નાના બાળકોમાં ચોક્કસ વાયરસ ચેપ (રોટાવાયરસ) ને રોકવા માટે થાય છે. રોટાવાયરસ તાવ, ઉલ્ટી અને ઝાડાનું કારણ બની શકે છે. જો કે લગભગ તમામ બાળકો 5 વર્ષના થાય તે પહેલા આ વાયરસથી સંક્રમિત થઈ જાય છે, કેટલાક ગંભીર કિસ્સાઓ શરીરના પ્રવાહી (ડિહાઇડ્રેશન) ની ખતરનાક (ભાગ્યે જ જીવલેણ) નુકશાન તરફ દોરી શકે છે. સૌથી ગંભીર કેસો 6 થી 24 મહિનાના બાળકોમાં જોવા મળે છે. આ રસી રોટાવાયરસથી ચેપ અટકાવવા અથવા ચેપની તીવ્રતા ઘટાડવા માટે શરીરને રોગપ્રતિકારક શક્તિ (રક્ષણ) ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરે છે. કોઈપણ રસીની જેમ, તે તમારા બાળકને રોટાવાયરસથી સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત કરી શકશે નહીં, અને જો તમારા બાળકને પહેલેથી જ વાયરસ છે તો તે મદદ કરશે નહીં. આ રસી અન્ય કારણોથી તાવ, ઉલ્ટી અથવા ઝાડાને અટકાવતી નથી.)

Characteristic of pentavalent 

 

Pentavalent vaccine comes in single-dose glass bottles called vials, which should be stored at between +2°C and +8°C. It should never be frozen, or allowed to become warmer than +8°C, as this will destroy its effectiveness.

( પેન્ટાવેલેન્ટ રસી સિંગલ-ડોઝ કાચની બોટલોમાં આવે છે જેને શીશીઓ કહેવાય છે, જે +2°C અને +8°C વચ્ચે સંગ્રહિત થવી જોઈએ. તે ક્યારેય સ્થિર થવું જોઈએ નહીં, અથવા +8 ° સે કરતાં વધુ ગરમ થવા દેવું જોઈએ નહીં, કારણ કે આ તેની અસરકારકતાને નષ્ટ કરશે. )

If it is allowed to stand for a long time, fine particles settle to the bottom of the vial leaving a cloudy liquid above them. This is normal. Shake the vial to mix the vaccine with the liquid before using it.

(જો તેને લાંબા સમય સુધી ઊભા રહેવાની મંજૂરી આપવામાં આવે, તો સૂક્ષ્મ કણો શીશીના તળિયે સ્થિર થઈ જાય છે અને તેમની ઉપર વાદળછાયું પ્રવાહી રહે છે. આ સામાન્ય છે. રસીનો ઉપયોગ કરતા પહેલા પ્રવાહી સાથે મિશ્રણ કરવા માટે શીશીને હલાવો.)

Rotavius: At weeks ,10 weeks & 14 weeks 

Dose : 5 drops 

Route : oral 

Site : oral

Full form : Rtavius

What is Rotavius vaccine ?

Rotavirus vaccine is a vaccine used to protect against rotavirus infections, which are the leading cause of severe diarrhea among young children

( રોટાવાયરસ રસી એ રોટાવાયરસ ચેપ સામે રક્ષણ આપવા માટે વપરાતી રસી છે, જે નાના બાળકોમાં ગંભીર ઝાડાનું મુખ્ય કારણ છે.)

  About uses Pentavalent vaccine 

 Rotavirus is an infection that can affect children. While the disease used to happen more often, rotavirus vaccines have kept many kids

( રોટાવાયરસ એક ચેપ છે જે બાળકોને અસર કરી શકે છે. જ્યારે રોગ વધુ વખત થતો હતો, ત્યારે રોટાવાયરસ રસીઓએ ઘણા બાળકોને રાખ્યા છે)

Thank you...